اولین بار که درباره اثری به اسم پرسپولیس شنیدم، خبری بود درباره جشنواره فیلم کن. و اینکه این فیلم به کارگردانی مرجان ساتراپی تنها فیلم ایرانی در جشنواره امساله. فهمیدن این که این فیلم محصول فرانسه‌ است و ربطی به سینمای ایران نداره، همزمان شد با شنیدن خبر اعتراض رسمی ایران به فرانسه به دلیل مضمون توهین آمیز «پرسپولیس». جالبه که حتا بعضی‌ها از این لحاظ با فیلم «سیصد» مقایسه‌اش میکردند. ولی خب، اینترنت که هست، فیلم فرانسوی درباره ایران و یه کارگردان ایرانی با صدای کسی مثل «کاترین دونوو»‌ هم به قدر کافی کنجکاوی برانگیز هست که آدم رو واداره پیگیر قضیه بشه.

تو همون جستجو‌های اولیه، معلوم شد که این فیلم و کتاب مصوری که منبع ساخت فیلم بوده، توهین به ایران و ایرانی نیست، که حتا توهین به دولت جمهوری اسلامی هم نیست. کتاب‌های مصور پرسپولیس که در چهار جلد به زبان فرانسه و دو جلد به زبان انگلیسی چاپ شده‌اند، شرح زندگی نویسنده کتاب در اواخر حکومت پهلوی و اوایل دوره جمهوری اسلامیه، اونم نه با دید تند و تیز انتقادی، که با نگاه یک فرد عادی و معمولی ایرانیه که تو این چند سال تجربه کرده. یه چیزی تو مایه‌های داستان‌هایی که همه ماها که تو ایران زندگی کردیم و بزرگ شدیم ممکنه برای یه نفر دیگه تعریف کنیم. حالا اگه اغراقی هست (که نیست) جزو ذات داستان پردازی و شیوه روایت، به صورت داستان نویسی مصوره. انگار که این کتاب‌ها با استقبال خوبی هم بین کتاب خون‌های فرانسوی مواجه شدن. حق دارن، زندگی ما واقعن در عین تراژدی بودن، برای کسی که ندونه طنز هم هست خب.

اما بریم سراغ مضمون کتاب‌ها که به صورت داستان‌های کوتاه و به صورت مصور روایت میشن. کتاب اول از آخرای سلطنت پهلوی شروع میشه و به انقلاب میرسه (در حقیقت تا اینجا که خوندم تازه انقلاب پیروز شده) و تا شروع جنگ ایران و عراق تموم میشه. قسمت دوم هم باید دوران جنگ باشه که هنوز شروع نکردم. ولی اگه کتاب توهین به جمهوری اسلامی باشه توهین به نظام شاهنشاهی هم هست.

مثلن جایی که مرجان از پدرش درباره شاه میپرسه و میگه که خدا شاه رو انتخاب کرده، پدرش عصبانی میشه و میگه اینطور نیست و تاریخچه سلطنت پهلوی رو اینطور میگه که رضاشاه، افسر جوانی بود که انگلیسی‌ها تصمیم میگرین به عنوان مهره‌ای ازش استفاده کنن و شاهش میکنن. و میان بهش میگن که تو شاه باش ولی از دستورات ما که سفیرمون بهت میده باید پیروی کنی. یا جاهایی مثل داستان «نامه» از اختلاف طبقاتی صحبت میکنه و خلاصه از تمام عواملی که باعث شد مردم به خیابون‌ها برن و شعار مرگ بر شاه بدن.

جالبه که اولین داستان کتاب اول (روسری)، یعنی اولین چیزی که خواننده با سری داستان‌های پرسپویس مواجه میشه درباره حجابه! و اونطور که از تیزر فیلم‌ها هم دیدم انگار رو این مقوله تاکید زیادی شده، که خب البته یکی از تاثیر گذارترین نکات تو خاطرات هر دختر ایرانیه انگار.

دو تا تیزر از فیلم تو یوتیوب میشه پیدا کرد. اولی که توش دو تا از این خانم دم دری‌ها (فاطی کماندو یا هر اسم دیگری که خودتون بهتر میدونید) بهش گیر میدن که چرا پانک باز درمیاره؟ اونم میگه کجای من پانکه؟ به کفشاش اشاره میکنن که نایکی ه! یا اونجا که میره برای خرید آلبوم Iron Maiden و با فروشنده چونه میزنه و دست فروش‌های دیگه نوار‌های گروه‌های دیگه مثل Pink Floyd و Julio Iglesias رو زیر لبی زمزمه میکنن هم جزو خاطره‌های مشترک دو سه نسله (تا قبل از فراگیر شدن اینترنت، یا حتا بعد از اون!)

فیلم دوم هم نشون میده که داره میدوه و کمیته بهش گیر میده و بهش میگه ندو! میگه دیرم شده، میگن وقتی میدویی پشتت تکون میخوره! مرجان هم که شوکه شده جیغ میزنه خوب به پشت من نگاه نکن!!!!

حالا اینا چه توهین و سیاه نمایی درباره ایرانه باید از مسئولین محترم معترض پرسید. اتفاقا خیلی هم خوب نشون داده، چون جدیدن که دیگه تو ملا عام با مشت و لگد ملت رو ارشاد میکنید و به زور به بهشت میفرستید که صد برابر از این مثلا سیاه نمایی‌ها سیاه تره. جالبه که بعضی‌ها نشستن و از هر چیزی برای اثبات سیاسی بودن جشنواره‌های دنیا استفاده میکنن و از ریتم موسیقی فلان فیلم تا رنگ شورت فلان بازیگر رو میچسبونن به یه انگیزه سیاسی حالا هم خِر جشنوار کن رو چسبیدن که سینمای ایران رو راه نمیده و به فیلم پرسپولیس جایزه ویژه هیئت داوران رو داده. لابد نیکی کریمی هم عنصر بیگانه است که جزو هیئت داوران جشنواره امساله و یا کارترین دونوو هم با قصد و غرض هم کیارستمی رو بوسیده و هم تو این فیلم حرف زده... ای بابا.

سری عکس‌های فیلم رو از اینجا ببینید، اینم سایت رسمی فیلم، و این هم صفحه فیلم تو MySpace. اینم مجموعه لینک‌های بالاترین درباره «پرسپولیس». نوشته شبنم طلوعی درباره پرسپولیس رو هم از اینجا ببینید.

پی نوشت: اینم همینجوری، چون خوشم میاد ازش. نیکی کریمی در کن.

Labels: book, Cinema

شاید اگه اینقدر از توهین آمیز بودن فیلم ۳۰۰ نشنیده بودم، بیشتر عصبانیت و انگیزه اعتراض عده زیادی، چه روشنفکر‌ها و سینماگران و دانشجوها و وبلاگ نویس‌ها و کسان دیگه رو درک میکردم تو این جریان. اصلن تو همون داغی جریان اکران فیلم ۳۰۰، انقدر توافق جمعی رو توهین آمیز بودن این فیلم شدید بود که اگه کسی میگفت حالا خبری هم نیست متهم به بی غیرتی و ناآشنایی با تاریخ و این جور چیزها میشد.

خلاصه اینکه ۳۰۰ رو بالاخره دیدم. آخر فقط به نظرم رسید که اگه قرار باشه کسی امضا جمع کنه و به یونیسف و یونسکو و سازمان ملل و هالیوود بره و بمب گوگلی بترکونه، یونانی‌ها و اسپارت‌هان نه ایرانی‌ها! درسته که قیافه ایرانی‌ها عجیب غریب بود و خشایار هم بیشتر شبیه کاپیتان جک اسپرو تو فیلم دزدان دریایی کارائیب بود، ولی تا حالا تو هیچ فیلمی ۳۰۰ تا موجود اینقدر بیشعور و بیمنطق کنار هم ندیده بودم که تو این یکی دیدم.

البته برای کسی که برتری رو تو برتری نژادی و رنگ پوست و مثلن درجه مردانگی هرکسی رو بخواد از روی قطر ماهیچه‌های بدنش ببینه و زور بازوش، خب در حق ایران خیلی جفا شده بود! ولی دریغ از یه جو شعور و عقل و منطق توکله این اسپارت‌ها... در عوض سپاه ایران نه تنها هم دارای اقوام مختلف بود، که هم استراتژی جنگی داشت، هم اسباب نظامی پیشرفته و حتا بمب و نارنجک دستی!

بیشتر مانور معترضین فیلم، روی تاکید شدید اسپارت‌ها به دفاع از آزادی و دمکراسی بود و اینکه میگفتند ایرانی‌ها برده دارند و دیکتاتور! ولی نیازی به اعتراض نیست، چون درجه دموکراسی که اینهمه تو فیلم روش تاکید میشد در این حد بود که به ملکه تجاوز میشد و زن که با مرد حرف میزد باید سرشو پایین مینداخت و هیچ زنی تو مجلس راه نداشت و خلاصه وضعی بود. صحنه‌های جنگی هم که بیشتر مفرح از کار درومده بودند تا شورانگیز. خلاصه اعتراضمون به فیلم، بیشتر اسباب مسخره شدنمون بود تا اثبات تمدن چند هزار ساله.

یه نکته خیلی جالب که رو دلم مونده اینه که قدیما، زمانی که تازه افتخار به تمدن گذشته داشت مد میشد همه از تمدن دو هزار و پونصد ساله حرف میزدن، بعد از یه مدت مثلن ده سال، انگار حوصله جمع سر رفت و یهو تمدن شد سه هزار ساله. اخیرن این تمدن به پنج هزار و شش هزار هم رسید و در آخرین چیزی که راجع به این تمدن کهن شنیدم، نامه یکی از خوانندگان مجله فیلم بود که از تمدن هشت هزار ساله داد سخن میداد. فکر کنم اینطوری پیش بریم کم کم ادعا میکنیم که اجداد ما بودن که دایناسور‌ها رو منقرض کردن!!!

حالا تب سیصد خوابیده و تب پرسپولیس داغه. هرچند که بیشتر از طرف محافل رسمی و دولتی. قضیه هم اینه که مرجان ساتراپی چندین سال پیش چندین جلد کتاب مصور منتشر کرده درباره زندگی شخصیش در اوایل انقلاب، و از زندگی روزمره مردم کمی پیش از انقلاب و پس از انقلاب نوشته. کارتونی هم از روی این مجموعه کتاب‌ها ساخته که امسال تو بخش مسابقه جشنواره کن هست (یعنی همون جایی که دو ساله سینمای ایران رو راه نمیده!). حالا این شده اسباب اعتراض دولت ایران به دولت فرانسه! به بهانه توهین آمیز بودن این فیلم. مجالی بود درباره پرسپولیس هم خواهم نوشت.

Labels: Cinema

دعوت شدم که از ترس‌هام بنویسم، راستش همون موقع که دعوت شدم با خودم گفتم عمرن! دیگه این یکی رو امکان نداره دم به تله بدم و بنویسم، چون علاوه بر ترس‌های بزرگ زندگیم یه ترسی دارم که جریانش از این قراره.

«کتاب ۱۹۸۴ اثر جورج اورول، ماجرای یه حکومت دیکتاتوریه که همه کارها و افکار شهروندانش رو بیست و چهار ساعت با دوربین کنترل میکنه و عملن حریم خصوصی معنی نداره و خوب معلومه که برای هر کس هم پرونده قطوری از عادت‌ها رفتار‌ها و ترس‌هاش داره. حالا ماجرای کتاب بماند، ولی تو زندان این کشور، یه اتاق شکنجه هست که نوع شکنجه بسته به کسی که قراره شکنجه بشه فرق میکنه و هیچ کس که از اتاق برمیگرده درباره‌اش حرف نمیزنه. آخر سر میبینیم که اون اتاق در واقع خالیه، و شکنجه، همون ترسه. حکومت که بزرگترین ترس زندگی هر کسی رو میدونه، هر کسی رو، با ترس خود اون فرد شکنجه میده و همینه که نتیجه اون اتاق معجزه آساست و هیچ کس نتونسته اونجا مقاومت کنه! »

حالا ربطش به من،... من از همون موقع که اون کتاب رو خوندم، به جای اینکه از چیزهای مختلف بترسم، از اون اتاق میترسم! و همینه که خلاصه خیلی از ترس‌هام رو سعی میکنم هیچ کس نفهمه. کار احمقانه ایه ولی خب، میترسم دیگه. ترس که منطق نداره.

یکی دیگه از ترس‌های زندگیم که یکی دو ساله پیدا کردم، این مغازه‌های کپی سی دی و فروش لوازم و قطعه‌های کامپیوتریه... این یکی رو تقریبن همه دوستام میدونن و وقتی میخوان بهم لولو نشون بدن از این مغازه ها نشونم میدن. همیشه میترسم که تمام نقشه‌هام برای زندگیم شکست بخوره و بابام برام یه حجره اجاره کنه و بشینم توش سی دی و دی وی دی کپی کنم! انگار هر روزم دارم بیشتر به این ترس نزدیک میشم! خدا به دور.

چند روز پیش سیما برام این لیست فوبیا‌ها رو فرستاد و باعث شد یه چند ساعتی بشینیم بخندیم. مردم هم از چه چیزهایی میترسن. مثلن اینا رو داشته باشید: Ouranophobia یا ترس از بهشت. Oneirophobia ترس از رویا! Cenophobia ترس از ایده‌های جدید! Chronomentrophobia یا ترس از ساعت... این یکی خیلی باحاله: Eleutherophobia ترس از آزادی! یا این Heliophobia ترس از خورشید! (این فکر کنم مال خون‌آشام هاست) یا Phronemophobia ترس از فکر کردن! این که واقعن وحشتناکه: Octophobia ترس از شکل عدد هشت!

این مال علی بی غم و میرکله: Dentophobia (ترس از دندون پزشکی) اینم اختصاصی علی بی غم: Gerontophobia (ترس از پیری) . اینم مال نداست: Cynophobia ترس از سگ‌ها! اینم مال خودم: Pedophobia ترس از بچه‌ها!!!

فوبیاها دو دسته اند، یه دسته بالینی و پزشکی‌اند (Clinical) و یه دسته غیر بالینی. (Non-Clicnical) یعنی مثلن فوبیای معروف Homophobia که به معنی ترس از همجنسگرا هاست به این معنی نیست که کسی که Homophobia داره همجنسگرا که میبینه کف میکنه و فکش قفل میشه و نفسش بند میاد و این جور چیزا! برعکس ممکنه بگیره طرف رو بکشه. یا مثلن من که Pedophobia (کودک ستیزی) دارم هم همینطور. این فوبیا‌ها بیشتر به معنی رد کردن و تعصب و دشمنی نسبت به چیز یا موقعیتی هستند. و همین ترس، و پرهیز از قرار گرفتن تو این موقعیت ممکنه باعث بشه که آدم خیلی از کارهای روزمره و عادی رو یا نتونه انجام بده، یا راحت نباشه باهاشون. هر چند خیلی از فوبیا‌ها هم مثل ترس از مکان‌های بسته، دقیقن همین حالت‌هایی که گفتم رو به آدم میده. آدم فکش قفل میشه و نفسش بند میاد و چیزهای دیگه.

مثلن من یه ترس دیگه‌ای که تو زندگیم دارم، ترس از لحظه‌های سکوت بین دیالوگ دو طرفه است که اصلن نمیتونم تحمل کنم. اون لحظه‌هایی که دو نفر که به هم میرسن و بعد از حرف‌های معمول بعد نمیدونن چی به هم بگن. حالا ممکنه مثلن این ترس باعث بشه تو ندگی روزمره که مجورم آدم‌های زیادی رو ببینم و باهاشون برخورد داشته باشم، به دلیل این ترس از این برخورد‌ها اجتناب کنم.

فوبیا‌ها رو میشه یه نوع بازی با کلمات هم حساب کرد. آدم از هر چی میترسه میتونه یه فوبیا بچسبونه تهش و یه کلمه جدید معنی دار بسازه. مثلن فوبیای دیگه من که تو هیچ لیستی ندیدم اینه: Mathophobia یا ریاضی ترسی! حالت‌های من وقتی با یه مسئله ریاضی برخورد میکنم هم از کف و خون بالا آوردن و بند اومدن نفس و سفید شدن چشم هست تا نفرت شدید از محاسبه در حد حساب کردن جمع دو عدد یک رقمی با ماشین حساب. به همین راحتی یه کلمه جدید و با مسما ساختیم!

خلاصه اینکه آدم تو زندگی روزمره‌اش میتونه از خیلی چیزها بترسه و اصلن متوجه‌شون نشه و اماور عادی به حسابشون بیاره. البته انگار همه این ترس‌ها درمان پذیرند. برای مطالعه بیشتر در مورد فوبیا‌ها ویکی پدیا (+) رو بینید. اینم لیست کامل فوبیا‌ها، توصیه میکنم حتمن بخونید و بخندید.

پی نوشت: مرسی از علی و میرکا له خاطر دعوت، و مرسی از سیما به خاطر فرستادن لینک لیست فوبیا‌ها. دعوت هم نمیکنم از کسی! این شاخه همین جا تموم میشه شرمنده.

Labels: ‌Blogging, Life

Labels: Life, Music

Labels: Censure

اگه هیچ کدوم از کارهای من حساب کتاب نداره و برای هیچ چی برنامه ریزی و استراتژی ندارم، تو مورد تنبلی، دارای یک استراتژی مشخص و حساب شده و دقیقم.

همیشه وقتی به ذهنم میرسه که باید فلان کار رو بکنم، قبل از اینکه خیلی دیر بشه و بلند شم، طبق مانیفست تنبلی، اول کمی صبر میکنم، بعد یه نفس عمیق میکشم و بعد به اولین چیز دیگه ای که ذهنم رو از انجام دادن اون کار پرت کنه متمرکز میکنم. نتیجه البته معجزه آساست. هیچ کدوم از کارای من انجام نمیشه و به جاش زندگیم پره از لحظه های پرت.

هر چند گاهی هم پیش میاد که مستقیم تو چشم واقعیت زل میزنم و بهش میگم کور خوندی برو بعدن بیا، ولی خب بیشتر وقتا تنبلی همونه که گفتم. وقتی هم میخوام تصمیم بگیرم که دیگه تنبلی نکنم از این به بعد... خب معلومه دیگه، یه کم صبر میکنم و یه نفس عمیق میکشم و ...

خلاصه اگه گاهی یه کاری تو زندگیم انجام شد باید خیلی بیکار و بدبخت بوده باشم که ذهنم به هیچ چیز دیگه ای منحرف نشده باشه. فکر کنم برای همینه که تاکتیک ضد حمله من به تنبلی همیشه این بوده که بذارم علافی به مرز جنون برسونتم تا بتونم کاری رو که میخوام انجام بدم. فکر کنم هیچ وقتم به ذهن نخودیم نرسیده که مشکل جای دیگه است.

پی نوشت: هر چی بیشتر میبینم بیشتر به این نتیجه میرسم که این Allison شبیه زی زی خودمونه... به همون گوگولی، حتا لبخندشم همونه. عجب!

Labels: Life

چندین ماهه که چهارشنبه‌های من، با برنامه‌ So You Think You Can Dance آمیخته شده و تصور چهارشنبه بدون این برنامه غیر ممکنه. یادمه که پارسال هم درباره سری اولش یه چیزایی نوشته بودم. در هر حال، مدتیه که MBC4 داره سری دوم این مجموعه رو پخش میکنه و منم، خب معلومه دیگه، شدم مشتری پر و پا قرصش.

از همون اول، هر چند که همه خوب بودند ولی میشد حدسایی زد در مورد اینکه کی میاد بالا و کی حذف میشه. رقص‌ها معلوم بود، بهترین‌ها میموندن و خوب‌ها حذف میشدن و بدی هم که نبود، هر بدی بود در مقابل درخشش یه عده خاص بود که همه میدونستن بالاخره فینال فقط با حضور ایناس که معنی پیدا میکنه. یکی از اینا، یه دختر کوچولوی هجده ساله مامانی بود به اسم Allison Holker. گاهی میشد حدس زد که هفته دیگه کی میمونه و کی میره، ولی تمام پیش بینی‌ها این بود که یه پای ثابت فینال، (اگه برنده نباشه) خود الیسون ه. صد در صد، بی رد خور.

امشب طبق معمول داشتم نگاه میکردم و با خودم سبک سنگین میکردم و فکر میکردم کی میره و کی میمونه، که نتیجه رای‌ها اومد و معلوم شد ملت به الیسون کمترین رای رو دادن و در نتیجه حذف شد... قبل از حذف هم قرار شد یه تیکه تنهایی برقصه که به ملت نفهم نشون بده کی رو حذف کردن.

allison's elimination

فقط دیدن چندین ثانیه از رقصش کافی بود که یهو به خودم بیام و ببینم هق هق دارم گریه میکنم. بعد دیدم لعنتی با رقصش اشک همه رو دراورده. اون پسره که میبینید داره دورش میچرخه Travis جزیی از رقص نیست و واقعا اونجا وایساده داره گریه میکنه. تمام داورا هم بلند شدن و براش دست زدن و البته گریه کردن. بعدن که سرچ میکردن ویدیوی این تیکه رو پیدا کنمُ دیدم فردای حذف شدن این دختره همه انگشت تعجب به دهان، این در و اون در میزدن که چی شد اینطوری شد.

خلاصه اینکه، اینطوری. بعد از تموم شدن برنامه یهو به خودم اومدم و قاه قاه زدم زیر خنده، ولی هنوزم با دیدن رقص تک نفره allison زندگی میکنم...

هر چند، این اولین بارش نیست که اینطوری همه رو به وجد، که چه عرض کنم، به اشک میاره. یه بار دیگه هم با یه روتین دیگه کل سالن رو منقلب کرده بود.

خلاصه اینکه این برنامه، تمامش، تمام روتین‌ها و تمام رقص‌ها چنان زیبا و مسحور کننده است که آدم میتونه مدتها بعد از دیدنش هم از بازیادآوریش لذت ببره و اگه خواست عیشش تکمیل شه به youTuhe متوسل بشه...

نتیجه اخلاقی: برقص تا دنیا برات برقصه

نتیجه نرم افزاری: اگه دیدید ویدیوی از یوتیوب پاک شده، (به دلایلی مثل کپی رایت و این جور لوس بازی‌ها!) برید از سایت Delutube ببینیدش. هر چند که بعد از مدتی، به طور کل پاک میشه و دیگه هیچ رقمه نمیشه برش گردوند. بعد در اینصورت به MySpace متوسل شید که این لوس بازی‌ها رو نداره...

نتیجه سیاسی: ‌رای بدید که بعد پشیمونی هیچ سودی نداره.

Labels: Music

Labels: ‌Blogging, Life, Routine

Labels: ‌Blogging, Life

Labels: Life

Labels: Cinema, IT, Music